چگونه مغزتان را پرورش دهید تا متمرکز شود؟!

شما در سرتان مغز دارید، و در کفش‌هایتان پا! شما می‌توانید به هرجهت که می‌خواهید بروید…

دکتر سئوس

مردم اغلب می‌گویند وقتی به دنبال علاقه‌یتان بروید، هنگام کار هیچوقت آنچنان زیاد کار نمیکنید. اما این همیشه درست نیست. برای درک اینکه با این اوضاع همچنان می‌توانید از نظر ذهنی غرق در کار باشید، بیایید نگاهی به ساختار مغز انسان بیندازیم.

کورتکس پره فرونتال ( قشر پیش پیشانی) پیشرفته ترین بخش از پیشرفته ترین قسمت مغز است. این بخش شامل توسعه پذیرترین ساختارهای تکاملی است و مسئول عملکرد شناختی ست که ما به طور خاص بعنوان انسان می‌شناسیم. این عملکردهای شناختی شامل توانایی برقراری اهداف پیچیده، برنامه‌ریزی آینده، مهار کردن تحریکات غریزی، تصمیم‌‌گیری‌های آگاهانه و سازمان دادن فعالیت‌هایمان است. جمعا، اغلب از این توانایی‌های پیشرفته به اسم عملکرد اجرایی مغز یاد می‌شود.

با علم به اینکه کورتکس پره فرونتال در انسان‌ها از هر گونه‌ای بر روی این سیاره ظرفیت بیشتری دارد، پس چرا باز هم خیلی اوقات ما از نظر روانی احساس سنگینی می کنیم؟

وضعیت و تغییرات اقتصادی که در قرن اخیر اتفاق افتاده است را در نظر بگیرید، تعداد کارگرانی که به زور خود متوسل بودند کم شده و به ” کارگران علم” نامی که پیتر دارکر به آنان داده است افزوده شده. یک جنبه از این تغییر این است که امروزه بیش از گذشته، خیلی‌ها به جای نیروی کارگری ما به هوش هیجانی و امکانات انتزاعی (توانایی ذهنی) ما نیاز دارند. هر دوی این توانایی‌ها در کورتکس پره فرونتال پردازش می‌شوند.

فی الواقع ما بحثی در این باره که امروز سخت‌تر از اجدادمان کار میکنیم، نداریم. اما در طول قرون اخیر، بنظر میرسد که نیاز به فعالیت اجرایی مغز بیشتر شده و گسترش یافته است. و چون بین ۱۰۰ هزار تا ۱ میلیون سال طول میکشد تا تغییرات ساختاری کوچکی در مغز شکل بگیرد، باید برای مدتی طولانی منتظر باشیم تا کورتکس لوب پره فرونتال ( قشر پیش پیشانی) ما ظرفیت خود را بنا به نیازِ امروزه افزایش دهد.

انجام چند کار در عین واحد، جواب نیست

در انواع مختلف کارخانه‌ها در صنایع گوناگون، با انسان‌هایی برخورد می‌کنیم که از پا درآمده‌اند، از دقت کافی برخوردار نیستند و تمایل دارند بیشتر فعال باشند تا استراتژیک. آن‌ها اعتقاد دارند که انجام چند کار همزمان، آن‌ها را از هزاران نیازی که در مقابل آن هاست پیش می اندازد.

مشکل اینجاست که مغز ما نمی‌تواند تمرکز بی‌نهایتی را در هر لحظه در اختیار ما بگذارد. دانشمندانی از جمله دنیل کانمن، نویسنده‌ی “توجه و تلاش” تحقیقاتی را انجام داده‌اند که این موضوع را تایید می‌کند. بنا به برخی تخمین‌ها، اگر در حین انجام کاری هستید و چیزی اختلال ایجاد کند، می‌تواند به سادگی ۴۰ درصد بیشتر از زمانی که می‌توانید دقت کافی داشته باشید، به طول بی‌انجامد.

اگر می‌خواهید دو یا تعداد بیشتری کار را باهم انجام دهید، به شرطی که نتیجه‌ی کار از لحاظ کیفیت و درستی در اولویت نباشد، مشکلی نیست. اما این اعتقادِ همه‌گیر که انجام چند کار در عین واحد، کارایی ما را بیشتر می‌کند، بیشتر خیال است تا علم.

در هر سطحی، شاهد خستگی ای شایع و کاهش خرد به دلیل این باورغلط که به هنجار جامعه تبدیل شده، هستیم.

جزیره ای در نهر بسازید

وقتی که با جریان بدون وقفه از ارتباطاتی که برای به دست آوردن توجهِ محدود ما رقابت می کنند مواجه می شوید، به راهی فکر کنید تا خودتان را در منطقه جدایی قرار دهید، چیزی مثل “جزیره ای در نهر”. این مناطق می توانند فیزیکی باشند یا غیر فیزیکی.

ممکن است باور داشته باشید که امکان ندارد که وقفه ای کوتاه از دلیل خاص عصبانیتتان داشته باشید. شنیده ایم که بعضی از مشتری هایمان می گویند “رئیس من همیشه می خواهد که سریعا به او پاسخ دهم” و ” همه چیز به توجهِ سریع من نیاز دارد چون همکارانم روی من حساب می کنند.” اما همیشه راه حلی برای تقریبا همه ی چالش ها وجود دارد.

ارتباط با دیگران درباره ی آستانه های مناسب برای وقفه در این مناطق و نواحی برای موفقیتشان حیاتی ست.

راه های خلاقانه ی زیادی برای به وجود آوردن مرزها و حدودتان وجود دارد. در تحقیقی که در بیمارستانی داشتیم، پرستارها هنگام پخش داروها بین بیماران، ساش هایی با رنگ روشن می پوشند تا خطایی رخ ندهد، چرا که این خطاها می توانند به مرگ بیمار منجر شوند. در گشتی که در اداره ای داشتیم، محیط کاری شلوغ و پر سر و صدا با میزهای کنار هم داشت. کارمندان آنجا اتاق کنفرانس مخصوصی جهت مکانی آرام و ساکت برای کار تعبیه کرده بودند. راه های برطرف کردن نیازهایتان برای تمرکز کردن را پیدا کنید.

وقتی که محدوده های قابل انعطافی وضع کرده و با آن ها موافقت می کنید، نه تنها خودتان به آن ها متعهد می شوید بلکه دیگران را نیز تشویق به احترام گذاشتن و حمایت کردن از مولفه های خود می کنید.

سنت و روش را عوض کنید

این غیر معمول نیست که بر خط نازکی بین همکاری و تداخل دائمی حرکت کنید. در تکنولوژی پیشرفته ، آینده ی پیش روی شرکت ها، ما غالبا درباره ی ریشه کن شدن ادارات خصوصی می شنویم. در چند نمونه، ما شاهد تعویض میزهای منتسب به یک شخص با کمد پر از قفسه بودیم که این روزی فقط ادعا می شد.

اداره ای باز و منعطف مزایای بسیاری دارد. اما نقض حریم خصوصی می تواند منابع ذهنی را از بین ببرد. ما نباید اختلال های مکرر را به عنوان یک سرنوشت قبول کنیم.

این نکات را امتحان کنید تا منطقه ی خودتان را بسازید و سودمندی و تمرکزتان را افزایش دهید:

1. مناطقی در تقویم خود قرار دهید.

آن قسمتی از زمان را که “در منطقه” کار می کنید از برنامه تان حذف کنید. از این زمان برای انجام دادن وظایفی که به دقت، کیفیت و خلاقیت نیاز دارند، استفاده کنید.

2. محیط فیزیکی آرامی فراهم کنید که بتوانید در آن متمرکز شوید و “وارد منطقه” شوید.

این میتواند نیاز به دری باشد که بتوانید ببندید.

3. درباره ی مرزها و حدود خود به همکاران، دوستان و خانواده بگویید تا آن ها بدانند چگونه کار شما رو مختل کنند و طبق چه شرایطی.

توضیح دهید که چرا و چگونه از مناطق استفاده می کنید که کار بیشتری انجام دهید. به نیازهای آن ها نیز توجه زیادی بکنید. در استفاده از منطقه زیاده روی نکنید.

4. از برنامه یا وسیله ای استفاده کنید تا آلارم ها، ایمیل ها، پیام ها و تماس های تلفنی شما را لغو یا بی صدا کند.

بیشتر این ابزارها به شما اجازه می دهند تا در هنگام اضطرار در دسترس باشید.

5. همانطور که به منطقه تان وارد می شوید، ذهنتان را آرام کنید و وضوح ببخشید.