آیا میدانید چه چیزهایی در زندگی عامل استرس هستند؟ همهی ما روزانه با عوامل استرس زای مختلفی دست و پنجه نرم میکنیم. برخی از آنها کوچک و غیر قابل توجه، و برخی دیگر محسوس و آزار دهنده هستند. استرسها انواع مختلفی دارند، و شدت تاثیرگذاریشان نیز متفاوت است. برخی از آنها مفیدند، چرا که بعنوان یک عامل انگیزه عمل کرده و کمک میکنند ما به جلو حرکت کنیم، اما برخی دیگر بسیار مضرند و باید فکری به حال کنترل آنها کرد.
در سنوات اخیر دانشمندان متعددی به مطالعه و بررسی استرس پرداختهاند. ما در این مطلب سعی داریم تا عوامل استرس زا در زندگی را به شما معرفی کنیم تا بتوانید بر آنها چیره شوید و مانند دیگران در دام آنها نیفتید.
عامل استرس اول: محل کار
در تحقیقاتی که در انجمن روانشناسی آمریکا در سال ۲۰۱۲ انجام گردید، مشخص شد که نزدیک به ۷۰٪ از آمریکاییها در محل کار خود با عوامل استرسزا مواجهند. این آمار در مورد کشورهای دیگر هم تقریبا بر همین منوال است. بنابراین باید تلاش کنید که استرس خود در محل کار را به حداقل برسانید. در صورتی که کلا محیط کار شما استرسزاست و امکان کنترل آنرا ندارید، حداقل سعی کنید تا خارج از ساعات کاری خود، کلا کار را تعطیل کنید و دیگر به مسائل کاری خود فکر نکنید.
عامل استرس دوم: ظاهر و قیافه
مگر کسی هم هست که دوست نداشته باشد ظاهری جذاب و زیبا داشته باشد؟ طبق تحقیقات، بیش از ۵۰ درصد مردم از ظاهر خود ناراضی هستند. حال این نارضایتی ممکن است از وزن باشد، یا ترکیب صورت یا استخوان بندی بدن. پیشنهاد میکنیم برای کنترل استرس ناشی از ظاهر و قیافه خود ورزش کنید.
حتی اگر مشکل پوست یا موی شما باشد، ورزش بصورت مستقیم و غیر مستقیم در حل مشکلات ظاهری شما نقش مفیدی خواهد داشت. چرا که نه تنها باعث خوش اندام شدن شما خواهد شد، بلکه با بهبود عملکرد دستگاههای بدن به سلامت تمامی اندام از جمله پوست و موی شما هم خواهد انجامید. در ضمن، ورزش اثر ذهنی هم دارد، و میتواند مستقیما استرس را کاهش داده و احساس آرامش خاطر در شما بوجود بیاورد.
عامل استرس سوم: جامعه
همهی ما عضوی از یک جامعه بزرگتر به نام خانواده هستیم. و خانوادههای ما نیز عضوی از یک جامعهی بزرگترند. هنگامی که در یک جامعه زندگی میکنید، خواسته یا ناخواسته برخی از عوامل استرسزا از محیط جامعه بر شما حاکم خواهد شد. مثلا اتفاقات و نوسانات اقتصادی که در جامعه اتفاق میافتد، ترافیک سنگین، آلودگی هوا، آلودگی صوتی و… همگی جزو عوامل استرسزایی هستند که از سوی جامعه بر ما تاثیرگذار است. از سوی دیگر، بر اثر تبلیغات مختلف که مشتریان را دعوت به کمالگرایی در همه جوانب زندگی میکند نیز، نسبت به داشتههایمان حس بدی پیدا میکنیم؛ و این موضوع نیز میتواند موجب بوجود آمدن استرس در ما گردد.
عامل استرس چهارم: رقابت
رقابت جزو آن دسته از استرسهایی است که به اندازهاش برای ما مفید است؛ چرا که باعث میشود به سمت جلو حرکت کنیم. استرسهای مفید باعث شکوفایی استعدادها و باروری خلاقیت ما میشوند، و برای تلاش و بهبودی عملکرد انگیزه کافی و لازم را به ما میدهند. مثلا کنکور نوعی رقابت است، که فشار استرسش را به نوعی همهی ما تابحال درک کردهایم. باید توجه داشته باشید که استرسی که از جانب رقابت برای شما بوجود میآید را کنترل کنید، در غیر اینصورت ممکن است این استرس باعث آزار و آسیب رساندن به شما بشود.
عامل استرس پنجم: سلامتی
سلامتی، موضوعی است که میتواند هم بصورت مستقیم و هم غیر مستقیم به شما استرس وارد کند. اما چگونه؟ فرض کنیم شما در حال حاضر کاملا سلامت هستید؛ اما ممکن است در اطرافیان خود یا اعضای فامیلتان شاهد بیماریهایی مانند فشار خون یا قند یا سرطان باشید. بیماریهایی که شما را دائم نگران این موضوع میکند که نکند شما هم مبتلا به آن شوید. بدین ترتیب استرس شما را فرا خواهد گرفت، انرژیتان را کاهش خواهد داد و شور و نشاط را در شما از بین خواهد برد. این تاثیر غیر مستقیم موضوع سلامتی است.
اما تاثیر مستقیمش بدین صورت است که بیماریها و برخی از رفتارهای ما مانند سیگار یا قلیون کشیدن یا ورزش نکردن، بصورت کاملا مستقیم باعث بوجود آمدن استرس در بدن ما خواهد شد. چرا که بدن حالت تدافعی به خود گرفته، و از سوی دیگر به تدریج سلامتیاش را از دست خواهد داد.
عامل استرس ششم: تغییر
اغلب مردم از تغییر میترسند. ترک زندگی مجردی و آغاز زندگی مشترک، جابجایی منزل، مهاجرت و… همگی تغییراتی اجتناب ناپذیر هستند، اما بوجود آمدن چنین تغییراتی در زندگی باعث وارد شدن استرس بر شما خواهد شد. چه تغییرات صورت گرفته مثبت باشند و چه منفی، باید تلاش کنید تا خودتان را با آنها وفق دهید؛ و همین تلاش شما برای تطبیق پیدا کردن هم استرسزاست. بعنوان نمونه در یک تحقیق آکادمیک که تلاش داشته عوامل استرس زا را به ترتیب اولویت فهرست کند، مشخص شده که نقل مکان از یک منزل به منزلی دیگر، در رتبه ۲۸ ام در بین پر استرسترین وقایع جای میگیرد!
عامل استرس هفتم: مسائل مالی
حتی اگر فرض را بر این بگذاریم که شرایط اقتصادی شخصی و خانوادگی و حتی جامعه کاملا با ثبات باشد، باز هم مسائل مالی استرس زا هستند. برنامه ریزی مالی، سرمایه گذاریها، فکر آینده و دوران بازنشستگی، معاملات و… همگی عواملی هستند که همراه با استرس و نگرانی میباشند. یکی از بهترین راهها برای اینکه بتوانید استرسهای ناشی از مسائل مالی را کنترل کنید، داشتن برنامه ریزی دقیق مالی است. برنامه ریزی برای کسب درآمد، پس انداز، بودجه بندی مخارج، سرمایه گذاریها و…
عامل استرس هشتم: روابط
روابط بین انسانها حتی در بهترین و کاملترین شرایطش هم دارای مقداری استرس و کشمکش است. تمام انسانها باهم متفاوت هستند، خواه در زمینه مسائلی مانند سلیقه پوشش یا چیدمان منزل، خواه در زمینه مسائل اعتقادی و باورها و… برای زندگی با شریک خود باید اختلافات را بپذیرید، چرا که تفاوت بین انسانها اجتناب ناپذیر است، و همهی ما دارای شخصیتها و اعتقادات متفاوتی نسبت به یکدیگر هستیم.
عامل استرس نهم: اتفاقات گذشته
گاهی اوقات، گذشته دست از سر ما بر نمیدارد. مثلا وحشت ناشی از یک تصادف، سرقت، تجاوز و… که در گذشته رخ داده است، میتواند همیشه به جانمان استرس بیندازد. داشتن استرس مداوم پس از یک حادثه، باعث بوجود آمدن نوعی اختلال به نام PTSD یا «اختلال استرس پس از سانحه» میشود. برای اینکه بتوانید استرسهای خود را کنترل کنید، ابتدا باید عامل بوجود آورنده آنرا بشناسید. همیشه تعریف مسئله و شناخت منبع بوجود آورنده بیماری مهمترین بخش درمان است.
آیا تابحال استرس مزمنی را تجربه کردهاید؟ استرس شما چه عاملی داشته است؟ چطور آنرا کنترل کردید؟ لطفا نظرات خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.