همه ما در مورد انواع مختلف هوش مثل هوش مصنوعی، هوش تجاری یا هوش دیجیتال شنیدهایم و با آنها آشنا هستیم، ولی به ندرت اصطلاح هوش مالی به گوشمان خورده است. بله، هوش مالی یا سواد مالی (financial IQ) به اندازه هر هوش دیگری مهم بوده یا به نظر من مهمتر از آنهاست زیرا ۸۰ درصد مشکل افراد مستقیم یا غیرمستقیم مربوط به پول است!
دلیل اصلی من برای نوشتن این مطلب این است که به نظرم افراد زیادی با پول درگیر هستند. احتمالا شنیدهاید که دوست یا همکارتان گفته باشد: “آخر ماه است و هیچ پولی ندارم”. تنها دلیل درگیر بودن افراد با پول این است که سواد مالی ندارند! در این پست خیلی عمیق یا فنی در مورد پول صحبت نمیکنیم، اما قوانینی را معرفی میکنیم که برای داشتن سواد مالی به آنها نیاز دارید و کمک میکنند شرایط مالیتان را بهبود ببخشید. پس مطلب زیر را با تمرکز کامل مطالعه کنید!
۱. تفاوت بین دارایی و بدهی
بیشتر افراد تفاوت مهم بین دارایی (asset) و بدهی (Liability) را نمیدانند و در نتیجه بدهیهای خود را دارایی در نظر میگیرند! اجازه دهید هر کدام را با کلمات ساده تعریف کنم.
دارایی: هر چیزی که پول وارد جیبتان کند دارایی است. برای مثال، مهارتهایی که دارید هر ماه به شکل شغل برایتان کسب درآمد میکنند.
بدهی: هر چیزی که پول را از جیبتان خارج کند بدهی است. برای مثال، تلفن همراه که هر ماه به شکل قبض ایجاد هزینه میکند.
اغلب اوقات تفاوت بین دارایی و بدهی را نمیدانیم و در نتیجه بدهیهای زیادی خریداری میکنیم و آنها را دارایی در نظر میگیریم. اغلب اوقات ماشین یا دوچرخه را دارایی در نظر میگیریم، ولی در واقعیت بدهی هستند زیرا به شکل تعمیرات و نگهداری، سوخت، سود وام و غیره هزینه ایجاد میکنند و همچنین ارزش آنها در طول زمان کاهش پیدا میکند.
حال که تفاوت بین دارایی و بدهی را یاد گرفتید، تمامی داراییها و بدهیهایی که دارید را لیست کنید و از شر بدهیهای ناخواستهای که دارید و بعنوان دارایی به آنها نگاه میکردید خلاص شوید!
۲. هوش مالی و کاهش بدهی
بله، سریعترین راه برای رسیدن به استقلال مالی کاهش دادن بدهی است. همه وامها، بدهیهای اعتباری و هر قرض دیگری که دارید را در اسرع وقت پرداخت کنید. هر چقدر بدهی را زودتر پرداخت کنید بهتر است، زیرا پول بیشتری برای پسانداز و سرمایهگذاری خواهید داشت.
به این نظر شخصی در مورد کارتهای اعتباری گوش کنید: به نظر من باید از آنها اجتناب کنید! بله، اجتناب کنید، زیرا یکی از دلایل اصلی مشکلات اقتصادی همیشه زیر بار بدهی بودن هستند. شرایط ارائه شده توسط کارت اعتباری و خردهفروشان آنلاین بسیار وسوسهانگیز است و باعث میشود چیزهایی را بخریم که اگر کارت اعتباری نداشتیم این کار را نمیکردیم.
کسانی که خیلی از کارت اعتباری استفاده میکنند اغلب چیزهایی مثل آخرین گجتها، لباسهای مد روز و سایر چیزهایی که فکر میکنند قرار است بعدا هزینه آنها را پرداخت کنند خریداری میکنند، که باعث میشود تا چند ماه بدهی داشته باشند.
این نوع استفاده از کارت اعتباری اغلب به عادت تبدیل میشود و باعث میشود فرد همیشه بدهی داشته باشد. وقتی از کارت اعتباری استفاده میکنید در حقیقت از پولی که ندارید استفاده میکنید و بعد باید بهره یا سود زیادی بابت آن پرداخت کنید. به جای پرداخت بهره سعی کنید بهره بگیرید! بهتر نیست؟

۳. خرجهایتان را پیگیری کنید
افرادی که هوش مالی دارند، هر خرجی که میکنند دلیلی برایش دارند! چرا که بهترین و سادهترین راه برای کاهش دادن هزینههای ناخواسته پیگیری عادتهای خرج کردن است. بله، حتی کوچکترین مقادیری که در روز خرج میکنید را باید بنویسید. سادهترین راه، نوشتن هزینههای روزانه در یک دفترچه یا حتی استفاده از برنامههای مدیریت هزینه مختلف در اپ استور است.
با پیگیری هزینهها متوجه نحوه خرج کردن پول در طول ماه یا حتی یکی دو هفته میشوید و میتوانید هزینههای غیرضروری که به شکل خریدهای اضافی، غذای رستوران یا عادتهای گران (مثل سیگار و الکل) را کاهش دهید.
۴. پسانداز کردن را شروع کنید
اصطلاح “پدر ثروتمند، پدر فقیر” به این معناست که مهم نیست چقدر درآمد دارید، بلکه میزانی که نگه میدارید مهم است! بله، هر چقدر کمتر خرج کنید زودتر به اهداف مالیتان میرسید. و این هم یکی دیگر از ارکان هوش مالی است!
سوال بعدی که همه دارند این است که چگونه و چقدر باید پسانداز کرد. هر چقدر بیشتر پسانداز کنید بهتر است. به شخصه ۴۰ درصد از درآمدم را پسانداز میکنم و ۶۰ درصد باقیمانده را صرف هزینههای ماهانه میکنم. توصیه میکنم حداقل ۲۰ درصد از درآمدتان را پسانداز کنید.
تنها راه زندگی کردن با مبلغ باقیمانده، بودجهبندی است. و بودجهبندی هم باید سختگیرانه باشد. آشپزی کنید و هزینههای ناخواسته را کاهش دهید تا در عرض چند ماه به «اول پسانداز کردن و بعد خرج کردن» عادت کنید.
۵. سرمایهگذاری کنید
پول سرمایهگذاری شده بهتر از پول پسانداز شده است، چون وقتی پولتان را سرمایهگذاری میکنید برایتان کار میکند و وقتی پول کار کند بیشتر میشود! این یک رابطه مهم در هوش مالی است که باید ابعادش را بدانید. اولین سوال این است که چه زمانی باید سرمایهگذاری کنیم؟ سرمایهگذاری را بعد از پرداخت همه بدهیها شروع کنید. به همین سادگی!
سوال بعدی این است که کجا سرمایهگذاری کنیم؟ چند گزینه وجود دارد که بسته به میزان ریسکی که تحمل آن را دارید میتوانید انتخاب کنید، برای مثال سهام، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، اوراق قرضه و غیره. تنها قانون مهم و کلیدی که باید از آن پیروی کنید این است که پولتان را فقط روی چیزی سرمایهگذاری کنید که آن را درک می-کنید و روی توصیههای دیگران و حرفهایی که شنیدهاید تکیه نکنید.
افراد زیادی را میشناسم که روی کریپتوکارنسیها سرمایهگذاری کردهاند در حالی که حتی معنی آن را نمیدانند! در مورد چیزی که میخواهید روی آن سرمایهگذاری کنید بیشتر مطالعه کنید، سعی کنید ریسکها، بازده، ماهیت کسبوکار و تمامی جنبههای دیگر مرتبط با آن را درک کنید.
چگونه هوش مالی خود را ارتقا ببخشیم؟
برای افزایش IQ مالی خود، با یادگیری مفاهیم و استراتژی های مالی از طریق کتاب ها، دوره ها و منابع آنلاین معتبر شروع کنید. زمان ثابتی برای زیر نظر گرفتن درآمد و هزینه های خود در نظر بگیرید تا بتوانید به طور موثر امور مالی خود را مدیریت کنید. پس انداز و سرمایه گذاری را شروع کنید و سبد خود را متنوع کنید تا ریسک را کاهش دهید.
بدهی های با بهره بالا را به سرعت پرداخت کنید و به دنبال مشاوره مالی حرفه ای باشید. به طور مستمر اهداف و برنامه های مالی خود را نظارت و ارزیابی مجدد کنید و با دنبال کردن اخبار و افراد با نفوذ یا مطلع بازار سرمایه، از روندهای اقتصادی و تحولات بازار مطلع باشید. با انجام این مراحل می توانید به تدریج هوش مالی خود را افزایش دهید و تصمیمات مالی آگاهانه تری بگیرید.
نتیجهگیری
اینها تنها چند مورد اساسی مرتبط با سواد مالی هستند. از همین امروز اولین کاری که باید بکنید پیگیری کردن یا یادداشت کردن هزینهها است، زیرا وقتی هزینهها را پیگیری کنید متوجه میشوید که کجا ناخواسته خرج کردهاید. به این کار عادت کنید تا در عرض چند ماه از شر تمامی هزینههای ناخواسته رها شوید که به صورت خودکار باعث بهبود شرایط مالیتان میشود.
پس، از قوانین بالا پیروی کنید و شاهد تغییر باشید. امیدوارم درک آنها راحت باشد و به بهبود شرایط مالیتان کمک کند. چه قوانین دیگری میتوانید به این لیست اضافه کنید؟ اگر فکر میکنید این مقاله مفید است، آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید و تجربههایتان را هم برایمان بنویسید.