برنامهریزی روند بازنشستگی مسئلهای است که انرژی و زمان خود را لازم دارد. گاهی اوقات شاید انجام این کار سخت و غیرممکن باشد. اما رفتار امروز شما در هر زمینهای میتواند به بهتر شدن و موفقیت بیشتر برنامه بازنشستگی شما کمک کند. باید به فکر این باشید که با فعالیت امروز، میتوانید سبک زندگی بهتری را در آینده تجربه کنید.
در این مقاله به چند نکته اشاره خواهیم کرد. تمامی این نکات به شما در رسیدن به اهداف بازنشستگی کمک خواهند کرد. با دانستن این نکات، برنامهریزی کمی آسانتر خواهد بود.
نکته ۱: روی تمرکز کنید که میتوانید انجامشان دهید
تحقیقات گسترده در آمریکا نشان میدهد که افراد شاغل امید زیادی به بازنشستگی ندارند. در حقیقت کمتر از ۲۰ درصد کارکنان باور دارند که در راستای رسیدن به اهداف بازنشستگی خود هستند. چنین رقمی به شدت پایین است و گویای یک سری اختلالات در اهداف کارکنان است.
اما یک گزارش از سوی بنیاد Financial Finesse انجام شده که قابل توجهتر است. طبق این گزارش، ۶۱ درصد کارکنان حتی نمیدانند که آیا میزان پسانداز آنها به اهداف بازنشستگی کمک خواهد کرد یا خیر. تمامی این افراد در دستهبندی ناشناخته قرار میگیرند. دلیل اصلی هم نبود برنامهریزی است و با نبود برنامهریزی، شکست امری غیرقابل اجتناب خواهد بود.
اگر شما هم در چنین دستههایی قرار میگیرد باید به فکر باشید. اگر مشخصا فکر میکنید که به اهداف خود نمیرسید یا در دسته ناشناخته قرار میگیرد، بهتر است که یک برنامه پایه برای خود طراحی کنید. قدمهای پیشرو به شما کمک میکند که آماده روبرو شدن با آینده باشید.
یک برنامه تدوین کنید و آن را بنویسید: مشخص کنید که به چه چیزهایی برای بازنشستگی نیاز دارید. حتی اگر بازنشستگی یک هدف بلندمدت است، میتوانید یک محاسبه کلی انجام دهید. تمامی سرمایهگذاریهای خود را لیست کنید و اگر منبع درآمد بازنشستگی مانند بیمه دارید، آن را هم مشخص کنید. سپس محاسبه کنید که چقدر اعتبار باید پسانداز کنید که به هدف اصلی برسید. این برنامه میتواند به سادگی یک برنامه تکصفحهای باشد و نیاز نیست که دقیق و ریزبینانه باشد.
برنامه خود را عملی کنید: در حقیقت این قدم واقعا اهمیت بالایی را دارد. نباید با تنبلی و پشت گوش انداختن، مسیر خود را در آینده سخت و سختتر کنید. ممکن است پس از تدوین برنامه و اهداف متوجه شوید که نمیتوانید با میزان پسانداز فعلی به اهداف خود برسید. لازم است که راه بهتری را پیدا کنید تا میزان پسانداز بیشتر شود. بدهیها یا مخارج اضافی را از بین ببرید و شاید در برنامه اصلی تغییر ایجاد کنید. هیچ وقت برای ایجاد تغییر دیر نیست.
پیشرفت خود را بررسی کنید: سالی یک بار، پیشرفت خود در رسیدن به اهداف را محاسبه کنید. متوجه شوید که چقدر جلو یا عقب یا حتی در مسیر هستید. توجه کنید که برنامه شما میتواند انعطاف بالاتری داشته باشد. بازنشستگی یک مسیر طولانی است. به همین خاطر یک سری اتفاقات مانند ازدواج، طلاق، تولد فرزند، پرداخت شهریه دانشگاه کودک و چنین مواردی تاثیرگذار خواهند بود. به اینجور موارد حتما فکر کنید. همچنین در رابطه با اهداف خود با خانواده، همسر یا مشاور مالی صحبت کنید و آنها را هم در جریان قرار دهید.
نکته ۲: از خود و عزیزان خود حفاظت کنید
ممکن است در راه رسیدن به اهداف بازنشستگی، تمرکز خود را نسبت به اطراف از دست بدهید و تکبعدی فکر کنید. هیچگاه تمرکز را از روی ریسکها و خطرات زندگی دور نکنید. به ریسکهای اقتصادی فکر کنید و تلاش کنید که با فکر و برنامهریزی آنها را کمخطر کنید یا از بین ببرید.
زندگی شما: مطمئن شوید که بیمه مناسب را برای بخشهای مختلف زندگی انتخاب کنید. بیمه عمر در مواردی اهمیت بالایی خواهد داشت. پوششدهندگان مختلف را پیدا کنید و شرایط آنها را در نظر بگیرید. هر سال انتخاب خود را مرور کنید و اگر نسبت به شرایط خاص، بیمه شما نیاز به تغییر یا امکان تغییر دارد، پس به آن فکر کنید و تغییرات لازم را اتخاذ کنید.
سلامت شما: یک اتفاق ناگهانی و ضربه دیدن سلامت شما، ممکن است که تاثیر فراوانی بر میزان دارایی شما داشته باشد. برخی مخارج سلامت بسیار بالا هستند. بیمه مناسب برای سلامت میتواند این میزان از ریسک مالی را به شدت کاهش دهد. بیمه سلامتی باید بخشی از برنامه بازنشستگی شما باشد. توجه کنید که با نزدیک شدن به دوران بازنشستگی حتما هزینههای چنین بیمهای را در برنامه و اهداف خود بگنجانید.
دارایی شما: اگر در بازار سهام، یا در تجارتهای کوچک سرمایهگذاری کردید، باید به چنین نکته توجه کنید. یک پورتفولیو متنوع میتواند امنیت بیشتر سرمایهگذاری شما را بیشتر تضمین کند. اگر در صنایع و تجارتهای مختلفی سرمایهگذاری کنید، احتمال اینکه سرمایه شما بالانس شود و از بین نرود بیشتر خواهد بود. برای سرمایهگذاری طولانیمدت به نکاتی همچون اهداف مالی، سن، میزان تحمل ریسک و افق زمانی باید توجه کرد. مهمترین دارایی شما امکان درآمدزایی حالا و در آینده است.
البته که در دوران بازنشستگی هم میتوانید از طریق پیگیری علایق یا کارهای سبک درآمدزایی بیشتری داشته باشید.
نکته ۳: تمام گزینههای پسانداز را در نظر بگیرید
در هر کشور، بازنشستگی انواع مختلفی دارد. در ایران عموما این قضیه از طریق بیمه دنبال میشود. با این حال بهتر است که با افراد متخصص در این زمینه صحبت کنید. صحبت با کارگزان بیمه یکی از راههای خوب برای شروع است. بهتر است که با این افراد صحبت کنید تا میزان پوشش را کاملا متوجه شوید.
همچنین اگر به صورت تمام وقت استخدام هستید و شرکت شما وظیفه پرداخت بیمه را دارد، بهتر است با دپارتمان منابع انسانی صحبت کنید. بدین ترتیب متوجه خواهید شد که دقیقا شرایط بازنشستگی شما چگونه است و در شروع دوران بازنشستگی، چه درآمد ثابتی را دریافت خواهید کرد.
با دریافت چنین اطلاعاتی، میتوانید برنامهریزی به شدت بهتری را انجام دهید و هزینههای مختلف را کاملا درست تقسیم کنید تا فشار زیادی به شما وارد نشود و یک برنامه خوب برای آینده خود داشته باشید.
نکته ۴: بر روی سلامت مالی خود تمرکز کنید
سلامت مالی، به میزان سلامت درآمد و دارایی شما در زمینه بازنشستگی و آمادگی برای بازنشستگی مربوط میشود. به درآمد، مخارج و دارایی خود به صورت کامل نگاه کنید و رویکردی را پیش بگیرید که به صورت کامل سلامت مالی را در نظر خواهد گرفت. باز هم از قدمهای پیشرو میتوانید استفاده کنید تا آینده روشنتری را داشته باشید:
دانش خود را افزایش دهید: هر چقدر زمان بیشتری را برای درک بهتر گزینههای بازنشستگی صرف کنید، آمادگی بیشتری را در این زمینه خواهید داشت.
درآمد خود را بیشتر کنید: راهحل بسیاری از مشکلات افزایش درآمد است. اگر فکر میکنید که درآمد فعلی شما کفاف پساندازه را نمیدهد پس باید تلاش خود را بیشتر کنید. اضافهکاری بیشتر، پیدا کردن یک شغل فریلنس یا نیمهوقت، شروع یک تجارت و خرید املاک و اجاره آن هم گزینههای خوبی هستند. با درآمد بیشتر تلاش کنید که بدهی خود را صفر کنید و میزان بیشتری برای سرمایهگذاری آینده خود داشته باشید.
راههایی برای کاهش مخارج پیدا کنید: یک بودجه کلی بری خود تنظیم کنید. مخارج خود را به گونهای تنظیم کنید که با زندگی شما سازگار باشد و همچنین توانایی پسانداز را بیشتر کنید. به مخارج پیشین خود نگاه کنید. متوجه شوید که پول شما کجا رفته و در آینده باید کجا برود و آن را هدایت کنید. ممکن است کمی سخت باشد، اما میتوانید سبک زندگی خود را با یک بودجه محافظهکارانه هماهنگ کنید و مخارج غیرضروری را حذف کنید.
در حقیقت مخارج را به دو دسته «خواستنی» و «ضروری» تقسیم کنید و متوجه خواهید شد که کدام مخارج امکان حذف شدن را دارند.
از بین بردن بدهیها: اگر بدهی خاصی با میزان بهره بالا دارید، بهتر است راهی برای از بین بردن آن پیدا کنید. در آمریکا امکان انتقال بدهی از یک کارگزار به کارگزار دیگر را دارید. اما در ایران نسبتا بدهی شما از یک طریق دنبال خواهد شد. سعی کنید در آینده به دنبال وامها کمبهره باشید و همچنین تمرکز خود را بر روی از بین بردن وامهای با بهره بالا کنید.
هزینههای اضافی را از بین ببرید: ممکن است در پی تراکنشها یا عملیاتهای مختلف در زمینه پسانداز خود هزینه اضافی بپردازید. به دنبال روشی باشید که این هزینهها را همگی با هم حذف کنید. در حقیقت باید تمام تمرکز خود را روی راهحلی قرار دهید که هزینههای اضافی را از هر بخشی حذف میکند. از هزینهای که کم شده برای سرمایهگذاری استفاده کنید.
مالیات را کاهش دهید: البته در ایران، ما مالیات گزافی را نمیپردازیم. اما در برخی موارد امکان پرداخت مالیات وجود دارد و بهتر است به دنبال راهحلهایی باشید که مالیاتها را کمتر کنید تا بتوانید درآمد خود را بالا نگهدارید.
بهبود وضعیت مالی و رسیدن به سلامت مالی بینقص یک شبه رخ نخواهد داد. اما اگر تمامی این قدمها را به درستی با دقت تمام انجام دهید، در مسیر درستی قدم برداشتهاید. این مسیر شما را به بازنشستگی خوب و بینقصی خواهد رساند که همین اهمیت بالایی دارد.