حضور یک صندوق پس‌انداز اضطراری در زندگی ما باید از اهمیت بالایی برخوردار باشد. زندگی شامل اتفاقاتی است که قابل پیش‌بینی نیستند و چنین حساب پس‌اندازی ممکن است به شما کمک کند.
اگر شاغل هستید، ممکن است اتفاقاتی رخ دهد که شوک اقتصادی به زندگی شما وارد شود. تعدیل نیرو نمونه‌ای است که در کشور خود بسیار شاهد آن بوده‌ایم. بسیاری از افراد بیکار شدند. همچنین در کشوری مانند آمریکا، مفهومی به نام تعطیلی دولت داریم که کارکنان حقوق دریافت نخواهند کرد. در چنین شرایطی یک حساب پس‌انداز اضطراری مطمئنا کارآمد خواهد بود.
ممکن است چنین اتفاقات غیرمترقبه برای شما هم رخ دهد. زمان این اتفاقات هم مشخص نیست، ممکن است گاهی اوقات بتوانید نزدیک شدن آن را حس کنید، اما هر لحظه چنین چزی ممکن است. اگر یک صندوق یا ذخیره نقدی داشته باشید، ممکن است تغییرات بزرگی در زندگی روزانه شما رخ دهد.
اما ممکن است به فکر سرمایه‌گذاری پس‌انداز اضطراری خود باشید. شاید فکر کنید که بد نباشد این ذخیره را به کار بگیرید و از آن سودی کسب کنید. گزینه‌های فراوانی پیش‌روی شما قرار دارد. اوراق مختلف، سهام و حتی ارز دیجیتال همگی راهی برای سرمایه‌گذاری هستند. اما نگاهی به مزایا و معایب احتمالی سرمایه‌گذاری پس‌انداز اضطراری داشته باشیم.
سرمایه‌گذاری پس‌انداز اضطراری: بهترین انتخاب چیست؟
این یک تصمیم شخصی است. باید نگاهی به چندین فاکتور مشخص داشته باشید تا بتوانید تصمیم بگیرید که سرمایه‌گذاری این حساب پس‌انداز کارآمد است یا خیر. توجه کنید که اگر حجم ذخیره اضطراری شما بزرگ است، پس اشکالی ندارد که مقداری از آن را بیرون بکشید و به فکر سرمایه‌گذاری با آن باشید.
اما شرایط دیگری هم وجود دارد. در این بخش همه چیز به نوع کار شما بستگی دارد. اگر پیمانکار هستید یا در صنعتی فعالیت دارید که مدام در حال تغییر است، شاید نخواهید که ریسک کنید. احتمال اینکه تصمیمات سرمایه‌گذاری شما اشتباه باشد وجود دارد. قبل از اینکه از حساب خوب پولی را بیرون بکشید، فکر کنید که آیا حاضر هستید ریسک سرمایه‌گذاری بد را بپذیرید؟
همچنین، حجم پس‌انداز اضطراری شما باید یک حداقل خاصی را داشته باشد. اگر میزان زیادی پول نداشته باشید، پس گزینه‌های فراوانی برای سرمایه‌گذاری پیش‌روی شما نخواهد بود. بسیاری از فرصت‌ها یک حداقل دارند که باید توانایی مالی رسیدن به این حداقل را داشته باشید.
حساب پس‌انداز و سود سپرده
برای بسیاری، پس‌انداز اضطراری آنها در یک حساب سپرده قرار دارد و به صورت سالانه یا ماهانه مقداری سود را جذب می‌کند. سودی که هر حساب جذب می‌کند نسبت به کشور، بانک و حتی شرایط سپرده‌گذاری متفاوت است. در حال حاضر بانک‌های آمریکایی سالانه ۲.۲۵ درصد سود به حساب‌ها تعلق می‌دهند. اما این قضیه در بانک‌ها ایران متفاوت است. سپرده‌های کوتاه مدت حدودا ۱۰ درصد و سپرده سالانه ۱۵ درصد سود دریافت می‌کنند که در مقایسه عدد چشمگیری است.
عناصر بیشتری را هم باید در نظر بگیرید. سپرده‌گذاری بلند‌مدت و دریافت گواهی سپرده، یک سری تعهدات را به همراه خواهد آورد. باید با مراجعه به بانک مورد نظر، از سیاست‌های این سپرده‌ها مطلع شوید. در برخی موارد سپرده‌گذاری، اگر پول خود را زودتر از موعد مقرر بیرون بکشید، باید جریمه خاصی را پرداخت کنید.
حال تصور کنید در یک تعهد یک یا پنج ساله هستید. ناگهان خود شما یا عضوی از خانواده شما دچار یک مشکل می‌شود و شما نیازمند پول هستید. بیرون کشیدن پول از حساب، باعث می‌شود که شما خسارت ببینید و حتی در برخی موارد کمی از حساب اصلی خود را از دست بدهید. به همین خاطر در این زمینه با احتیاط بیشتری قدم بردارید.
سرمایه‌گذاری هوشمندانه پس‌انداز اضطراری
اما در شرایط فعلی اقتصادی و مخصوصا کشور ما، سرمایه‌گذاری نکردن پول و کنار گذاشتن آن، مشکلات خود را دارد. باید ریسک بالا رفتن تورم را بسنجید.
در شرایط اقتصادی آرام، ممکن است که تورم خطر زیادی را برای دارایی شما ایجاد نکند. اما این مشخص به دوره زمانی است و باید از آمار تورم در حد دسترسی مطلع باشید. تصور کنید در برخی موارد میزان سودی که شما جذب می‌کنید ممکن است کمتر از افزایش تورم باشد. که همین مبنی بر پایین آمدن ارزش دارایی شما است. به همین خاطر است که بسیاری از مردم تلاش می‌کنند تا تمام حساب خود را سرمایه‌گذاری کنند تا ضرر را به حداقل برسانند.
اگر شما هم به این فکر رسیده‌اید، اما با فرصت‌های پیش‌رو راحت نیستید و نمی‌توانید با آنها ارتباطی برقرار کنید، بهتر است که مشاوره بگیرید. بسیاری مشاورهای اقتصادی و همچنین صندوق‌های سرمایه‌گذاری وجود دارند که با سابقه خوب می‌توانند به شما در رشد دادن پس‌انداز اضطراری کمک کنند.
ارز دیجیتال
ارز دیجیتال و مشخصا بیت‌کوین یک فرصت سرمایه‌گذاری جذاب است و در حال حاضر و طی چند سال اخیر، به جذابیت این بخش افزوده شده است. ارزهای دیگری به جز بیت‌کوین، مانند اتریوم و زی‌کش هم عرضه شده‌اند و همگی نسبت به شرایطی که عرضه می‌کنند انتخاب بدی به نظر نمی‌رسند.
اما همه چیز به همین راحتی نیست. در وهله اول که اگر در ایران زندگی می‌کنید، سرمایه‌گذاری در بازار ارز دیجیتال امری قانونی نیست. در عین حال باید توجه داشت که این امر غیرقانونی هم نیست. حال تفاوت چیست؟ اگر شما ارز دیجیتال خریداری کنید، احتمال این وجود ندارد که قوه مربوطه شما را مجازات کند. با این حال اگر کلاه‌برداری از سوی صرافی طرف قرارداد شکل بگیرد، پس توانایی شکایت و پیگیری را نخواهید داشت. در حال حاضر هیچ قانون خاصی در این زمینه وجود ندارد و یک فضای خاکستری است که ریسک را به شدت بالا می‌برد.
برای برخی علاوه بر مبنای قانونی، مبنای مذهبی هم مهم است. در این زمینه هم به خاطر رویکرد مختلف هر نوع ارز با دیگری، جواب مشخصی نمی‌توان داد و نیازمند دیدگاه فقهی جامع است. هر ارز با دیگری متفاوت است، ممکن است این میان ارزی وجود داشته باشد که شرایط سرمایه‌گذاری اسلامی را رعایت کند.
همچنین بسیاری از کارشناسان اقتصادی به مردم توصیه می‌کنند که با بیشترین حد احتیاط به فکر سرمایه‌گذاری در زمینه ارز دیجیتال باشند. تا همین سال پیش، حدود ۱۵۰۰ ارز دیجیتال تولید شده که بسیاری از آنها ناپایدار هستند و نمی‌توان سقوط یا صعود آنها را به صورت قطعی پیش‌بینی کرد.
هدف یک حساب پس‌انداز اضطراری این است که شما در شرایط ضروری به آن دسترسی داشته باشید. قرار نیست حسابی طراحی کنید که طی چند ماه ناگهان نیمی از پول خود را از دست بدهید. چنین میزان ناپایداری مناسب امنیتی که به دنبال آن هستید نیست. اگر به فکر سرمایه‌گذاری در این بخش باشید، ریسک چنین ضرری کاملا وجود دارد.
در مقایسه با گزینه‌هایی مانند سود سهام، تنها راه درآمد یک ارز بالاتر رفتن قیمت آن است. به صورت خلاصه، اگر سهامی را خریداری کنید، یک شرکت پشت آن قرار دارد و میزان سود یا ضرر آن از طریق شرکت انجام می‌شود. شرکت‌ها به صورت کلی یک پیش‌بینی مشخص از وضعیت درآمد خود دارند که ارائه می‌دهند. اما یک ارز هیچ پایه مشخصی ندارد و تنها بر پایه عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد.
بازار ارز مانند دلار و بازار طلا هم چنین شیوه‌ای دارد. با این حال می‌توان با درک بهتر از شرایط موجود، پیش‌بینی کرد که شاهد سقوط یا صعود خواهیم بود. گرچه این بازارها هم ضمانتی برای سود و بازگشت پول را ندارند و تنها در بزنگاه‌های مشخص شاهد رشد آنها هستیم.
جمع‌بندی
حساب پس‌انداز اضطراری شما به عنوان یک تور امن عمل خواهد کرد. اگر اتفاق غیرمترقبه‌ای رخ دهد، شما با این حساب امنیت را برای مدتی تجربه خواهید کرد. اما اگر این حجم از دارایی، در یک حساب معمولی رها شود، احتمالا سودی را جذب نخواهد کرد و ارزش خود را به نرخ تورم از دست خواهد داد.
در پایان این تصمیم کاملا با شما است. ما می‌توانیم توصیه کنیم که در موارد ریسک‌پذیر با مشاورین مشورت کنید. ولی در هر شرایطی، بهتر است که مزایا و معایب را به درست بررسی کنید و ببینید که کدام انتخاب بیشتر برای شما مناسب است.