یادگیری مبانی سرمایه گذاری مثل یادگیری یک زبان جدید است. این فرآیند به راحتی میتواند شما را گیج یا سردرگم کند. ممکن است معنی اصطلاحاتی مثل سهام، اوراق قرضه و صندوقهای سرمایه گذاری مشترک را بدانید. اما با این حال، وقتی مشاور از اصطلاحاتی مثل ساختارها، نهادها، انواع نسبتها یا میانگینسازی هزینه به دلار (dollar-cost averaging) استفاده میکند ممکن است متوجه منظور او نشوید.
جای تعجب نیست که بسیاری از سرمایهگذاران تازه کار احساس میکنند در یک فضای ناشناخته هستند. خبر خوب این است که با تسلط پیدا کردن بر زبان سرمایه و مبانی خاص آن، بهتر میتوانید نحوه سرمایه گذاری برای آیندهتان را درک کنید.
در این مطلب از مجله واگویه، به منظور کمک به شما در این فرآیند چند مورد از رایجترین انواع سرمایه گذاری که در طول عمر خود با آنها روبرو میشوید را بررسی کردهایم: سهام، اوراق قرضه، صندوقهای مشترک، و املاک و مستغلات.
همچنین در مورد چند موضوع مرتبط دیگر مانند نهادهای قانونی برای کسب و کارها، برای مثال شرکتهای با مسئولیت محدود و مشارکت محدود نیز کمی صحبت میکنیم.
سهام
بدون شک مالکیت سهام در طول تاریخ بهترین روش برای ایجاد ثروت بوده است. سرمایه گذاری روی اوراق قرضه بیشتر از یک قرن است که یکی از امنترین روشهای کسب درآمد در نظر گرفته میشود!
سهام به معنای سهم مالکیت در یک شرکت است. برای مثال اگر مالک یک سهم از شرکت اپل باشید، مالک بخش کوچکی از این شرکت هستید. قیمت سهام شما، بر اساس ثروت شرکتی که سهامدارش هستید، و همچنین با توجه به زیر و بمهای اقتصاد در ابعاد کلان، دچار نوسان میشود.
شرکتهای عمومی، سهام خودشان را در «بازار بورس» لیست کرده و به اشتراک میگذارند. بازارهای بورس متعددی در سراسر جهان وجود دارد. برخی از شرکتها سهام صادر میکنند ولی در عین حال خصوصی هستند؛ به این معنا که در بازار بورس تجارت نمیکنند.
خرید و فروش سهام – به هر میزانی که بخواهید – نیازی به نگه داشتن آن به مدت مشخص ندارد. قیمت یک سهم، بر اساس عرضه و تقاضای آن در بورس بازار آزاد تعیین میشود.
کارگزار معمولا برای پردازش سفارش شما مبنی بر خرید یا فروش سهام، مبلغی به عنوان کمیسیون یا هزینه ارائه خدمات دریافت میکند. که این مبلغ هم عمدتا درصدی از مبلغ خرید یا فروش شماست.
اوراق قرضه
وقتی اوراق قرضه میخرید یعنی به شرکت یا نهادی که آن را صادر کرده وام میدهید. اوراق قرضه در حقیقت تضمین بازپرداخت بدهی به شماست. قرض گیرنده، پولی که از شما وام گرفته را در یک تاریخ مشخص برمیگرداند، و تا این تاریخ باید به طور منظم به شما سود پرداخت کند.
اوراق قرضه نیز مانند سهام کیفیتهای متفاوتی داشته و بهترین نوع آن AAA است. آژانس های رتبه بندی مانند Moody’s تعیین کننده رتبه اوراق قرضه هستند. برخی از اوراق قرضه به دلیل عدم ثبات شرکت اصلی «اوراق قرضه ریسک بالا» یا Junk bonds نامیده شده و مالکیت آنها با ریسک بیشتری همراه است.
اوراق بهادار تا قبل از تاریخ سررسید باید نگه داشته شوند. با این حال، میتوانید آنها را از طریق کارگزار در بازار ثانویه بفروشید. در این شرایط کارگزار مجددا برای انجام معامله کمیسیون دریافت میکند.
صندوقهای سرمایه گذاری مشترک
یکی از محبوب ترین راه های مالکیت سهام و اوراق قرضه، از طریق صندوقهای سرمایه گذاری مشترک است! در واقع، آمار نشان میدهد میزان سرمایه گذاری روی سهام شرکتها از طریق صندوقهای مشترک بیشتر است، و افراد بسیاری به سراغ سرمایه گذاری بصورت فردی نمیروند.
صندوقهای مشترک مزایای زیادی برای سرمایه گذاران و به ویژه تازه کارانی که در حال یادگیری مبانی سرمایه گذاری هستند فراهم میکنند. درک این صندوقها بسیار ساده بوده و امکان سرمایه گذاریهای متنوع در شرکتهای بیشتر را فراهم میکنند.
با این حال، صندوق های مشترک چند ایراد جدی دارند، که مهمترینش این است: آنها بابت مدیریت دارایی شما، هزینههایی مطالبه میکنند که ممکن است سود شما را کاهش دهد!
شما و صدها نفر دیگر به یک مدیر صندوق پول میدهید و او این پول را روی سهامها یا اوراق قرضه مختلفی سرمایه گذاری میکند. مدیر از پول جمع شده برای خرید داراییهایی استفاده میکند که همراستا با هدف اعلام شده صندوق هستند. این متخصص، هلدینگهای سبد سهام را خریده یا میفروشد و به صورت دورهای به سرمایهگذاران سود میدهد.
صندوق های سرمایه گذاری مشترک یک بار در روز با استفاده از ارزش دارایی خالص (NAV) در پایان ساعت بازار قیمت گذاری میشوند. هر معاملهای که با صندوق میکنید در آن زمان و با آن قیمت انجام میشود. در بیشتر موارد کارگزار برای خرید یا فروش این هلدینگها هزینه دریافت میکند.
املاک و مستغلات
جهان مملو از افرادی است که معتقدند تنها سرمایه گذاری معقول املاک و مستغلات است. چه این ایده را قبول داشته باشید و چه نه، روش های دیگری به جز اضافه کردن املاک و مستغلات به سبد سهام وجود دارد.
بله میتوانید یک خانه برای سکونت یا املاکی برای اجاره دادن خریداری کنید. ولی میتوانید اوراق بهادار به نام صندوق سرمایه گذاری در املاک و مستغلات (REIT) نیز خریداری کنید. REIT ها ساختاری شبیه به صندوقهای سرمایه گذاری مشترک دارند که در آن یک مدیر متخصص، داراییهای فردی که در سبد سهام صندوق نگهداری میشود را اداره میکند.
با این حال، در این حالت تمامی توجه شما تنها روی املاک و مستغلات متمرکز میشوند. REIT ها روی داراییهای ملموس مثل زمین، مراکز خرید، آپارتمانها، تاسیسات و… متمرکز هستند.
ساختارها و نهادهای سرمایه گذاری
بعد از آشنا شدن با سهام، اوراق قرضه، صندوق های مشترک و املاک و مستغلات با انواع دیگری از نهادهای سرمایه گذاری روبرو میشوید. برای مثال، میلیونها نفر هرگز مالک سهام یا اوراق قرضه نخواهند شد. این افراد در عوض پول خود را روی یک کسب و کار خانوادگی مانند رستوران، فروشگاه خرده فروشی یا املاک اجارهای سرمایه گذاری میکنند. بله، این موارد کسب و کار هستند، ولی باید آنها را سرمایه گذاری هم در نظر گرفت.
سرمایه گذاران باتجربهتر، احتمالا روی صندوق های تامینی (hedge funds) یا صندوقهای خصوصی یا تجارتهای آتی و قراردادهای اختیاری (options contract) سرمایه گذاری میکنند. برخی دیگر از طریق کارگزار سهام مشارکت محدودی که به صورت عمومی معامله میشود را خریداری میکنند. این ساختارهای حقوقی خاص ممکن است پیامدهای مالیاتی بزرگی داشته باشند. همچنین باید درک کنید که سرمایه گذاری از طریق آنها چه سود یا زیان بالقوهای دارد.
سرمایه گذاری در اقتصاد بد
ماهیت جهان به گونهای است که گاهی اوقات اتفاقات بدی رخ میدهد. وقتی این اتفاقات بد برای سرمایه گذاری یا پسانداز شما رخ میدهد، نیازی نیست بترسید. گاهی اوقات قبل از این که دوباره به سود برسید باید ضربه بخورید. در این شرایط، بهترین رویکرد طاقت آوردن تا پایان رکود است.
علاوه بر مطالعه و یادگیری تا جای ممکن، یکی از بهترین کارهایی که میتوانید انجام دهید صحبت کردن با یک برنامه ریز مالی یا حسابدار است که میتواند در درک بهتر جهان سرمایه گذاری به شما کمک کند.
ترازنامه فراهم کننده مشاوره و خدمات مربوط به مالیات، سرمایه گذاری یا امور مالی نیست. اطلاعات موجود در ترازنامه بدون در نظر گرفتن اهداف سرمایه گذاری، تحمل ریسک یا شرایط مالی سرمایه گذار مشخص ارائه میشود، و ممکن است برای تمامی سرمایهگذاران مناسب نباشد. همچنین عملکرد گذشته نشان دهنده نتایج آتی نیست. سرمایه گذاری شامل ریسک، از جمله احتمال از دست دادن سرمایه اصلی است، و باید همیشه بر این موضوع واقف باشید.
آیا این روشها را میشناختید؟ آیا تابحال در بازار سرمایه فعالیت کردهاید؟ در چه بازارهایی؟ لطفا نظرات و تجربیات خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.